Đến năm 2026-2030, KCN Hàm Kiệm sẽ thiếu nước nghiêm trọng nếu không có phương án bổ sung nguồn nước cho KCN. Để giải quyết việc này, ngày 11/9/2023, Ban Quản lý các KCN tỉnh có buổi làm việc với đại diện lãnh đạo Công ty TNHH MTV Khai thác CTTL tỉnh, Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận, Công ty Hoàng Quân Bình Thuận (chủ đầu tư KCN Hàm Kiệm I) và Công ty Cổ Phần Đầu tư Bình Tân (chủ đầu tư KCN Hàm Kiệm II), bàn Phương án cấp nước cho KCN Hàm Kiệm I và KCN Hàm Kiệm II nhằm đảm bảo cấp đủ nước và ổn định theo nhu cầu của KCN Hàm Kiệm.

Theo quy hoạch cấp nước cho KCN Hàm Kiệm được phê duyệt tại Quyết định số 3224/QĐ-UBND ngày 13/12/2006 của UBND tỉnh về phê duyệt quy hoạch chung xây dựng đô thị Ngã Hai - Hàm Mỹ, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận và quy hoạch chi tiết KCN Hàm Kiệm I và Hàm Kiệm II được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 3223/QĐ-UBND ngày 13/12/2006 và Quyết định số 3427/QĐ-UBND ngày 27/12/2006 thì nguồn nước cấp cho đô thị Ngã Hai - Hàm Mỹ cũng như KCN Hàm Kiệm I và II là từ Hồ Ba Bàu, nguồn nước bổ sung cho Hồ Ba Bàu là Hồ Sông Móng có dung tích khoảng 38 triệu m³, cấp cho khu vực bằng các kênh thuỷ lợi N4, N8 và N10. Giai đoạn đầu, khi các KCN chưa có nhiều nhà máy được sử dụng nước từ Nhà máy nước Phan Thiết và các giếng khoan nước ngầm. Trong đó, quy hoạch cấp nước cho KCN Hàm Kiệm I&II khoảng 29.000m³/ngày đêm.

Để phục vụ cấp nước cho KCN Hàm Kiệm I và II, UBND tỉnh đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 481022000335 cấp lần đầu ngày 09/3/2009, cấp thay đổi lần thứ nhất ngày 15/12/2009 cho Công ty TNHH Cấp thoát nước Đại Dương Xanh thực hiện dự án Nhà máy nước Khu công nghiệp Hàm Kiệm tại xã Hàm Kiệm và xã Hàm Thạnh, huyện Hàm Thuận Nam. Tuy nhiên dự án đã không được triển khai theo tiến độ; đến nay Nhà đầu tư đã thông báo chấm dứt dự án và được Sở Kế hoạch và Đầu tư Thông báo chấm dứt dự án tại Thông báo số 2603/TB-SKHĐT ngày 30/6/2023 về việc chấm dứt hoạt động dự án Nhà máy nước KCN Hàm Kiệm của Công ty TNHH Cấp thoát nước Đại Dương Xanh.

Thời gian qua, để giải quyết việc cấp nước cho KCN Hàm Kiệm - Công ty TNHH sản xuất thương mại và xây dựng Châu Việt cũng đã đề xuất Dự án đầu tư Nhà máy cấp nước cho KCN Hàm Kiệm I và II, Khu nhà ở công nhân KCN Hàm Kiệm và vùng lân cận và được UBND tỉnh đồng ý chủ trương tại Công văn số 4190/UBND-KT ngày 02/10/2018; Công ty Châu Việt cũng đã phối hợp với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận nghiên cứu lập dự án đầu tư cải tạo nâng cấp Bàu Bá Ký để dự trữ nước cung cấp cho Nhà máy nước. Tuy nhiên đến ngày 16/8/2023, Công ty TNHH sản xuất thương mại và xây dựng Châu Việt đã có Văn bản 168/CV-2023 xin không tiếp tục thực hiện dự án.

Hiện nay, do hệ thống cấp nước từ Hồ Ba Bàu và bàu Bà Ký chưa được đầu tư xây dựng nên KCN Hàm Kiệm I & II sử dụng nguồn nước từ nhà máy nước (NMN) của Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận dẫn về đến hàng rào 2 KCN qua tuyến ống D300 chạy dọc Quốc lộ 1A, với khả năng truyền tải từ 6.000 – 7.000 m³/ng.đ đảm bảo cho nhu cầu sử dụng nước của 2 KCN Hàm Kiệm (tính luôn nhu cầu sử dụng nước của khu nhà ở công nhân) khoảng 2.831 m³/ng.đ (KCN Hàm Kiệm I là 1.231 m³/ng.đ và KCN Hàm Kiệm II là 1.600 m³/ng.đ). Tuy nhiên, theo dự báo nhu cầu dùng nước của KCN Hàm Kiệm I và II (cả khu nhà ở công nhân) đến năm 2025, khoảng 10.697 m³/ng.đ (KCN Hàm Kiệm I là 1.996,5 m³/ng.đ và KCN Hàm Kiệm II là 8.700 m³/ng.đ). Giai đoạn đến năm 2026-2030: khoảng 25.000-26.000 m³/ng.đ (KCN Hàm Kiệm I là 8.388 m³/ng.đ và KCN Hàm Kiệm II là 16.750 m³/ng.đ).

Như vậy dự kiến đến năm 2025, khả năng cấp nước cho KCN Hàm Kiệm từ tuyến ống D300 hiện hữu là không đảm bảo và đến năm 2030 thì sẽ thiếu nước nghiêm trọng và càng khó khăn hơn, do mới chỉ đáp ứng khoảng 1/3 đến 1/4 nhu cầu (6.000 – 7.000 m³/ng.đ trên nhu cầu 25.000-26.000 m³/ng.đ. Vì vậy, cần thiết phải có phương án bổ sung nguồn nước cho KCN Hàm Kiệm để đảm bảo phục vụ cho các dự án đầu tư giai đoạn đến năm 2025 và giai đoạn 2026-2030.

Tại cuộc họp, Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận đã báo cáo và đề xuất 03 Phương án cấp nước cho KCN Hàm Kiệm I và KCN Hàm Kiệm II như sau:

- Phương án 1: Nâng công suất NMN Cà Giang từ 35.000 m³/ng.đ lên 45.000 m³/ng.đ (giai đoạn đầu) và 80.000 m³/ng.đ (giai đoạn sau) và đầu tư một tuyến ống cấp nước D500 mới chạy theo tuyến đường NMN Cà Giang – Đường Hàm Phú Thuận Minh - Đập Phú Hội - ĐT 707 – Ranh phía Bắc KCN Hàm Kiệm với chiều dài khoảng 7- 8km để cấp nước cho 2 KCN Hàm Kiệm với chi phí đầu tư khoảng 34 tỷ đồng.

- Phương án 2: Nâng công suất NMN Cà Giang và đầu tư một tuyến ống cấp nước mới cặp theo tuyến D500, D300 hiện hữu đi dọc QL1A cấp về KCN Hàm Kiệm với chiều dài khoảng 21 km. Theo đánh giá so sánh, nếu thực hiện theo phương án 2 phải tốn chí phí đầu tư tuyến ống, chi phí nâng cấp trạm bơm tăng áp và có phần khó khăn trong công tác thi công.

- Phương án 3: Đầu tư NMN mới theo đúng Quy hoạch cấp nước đã được phê duyệt (nguồn nước từ hồ Bà Bàu). Tuy nhiên qua rà soát, Phương án này trước đây đã có 02 nhà đầu tư đăng ký đầu tư (Công ty TNHH Cấp thoát nước Đại Dương Xanh và Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Châu Việt) và đã được UBND tỉnh đồng ý chủ trương đầu tư, nhưng đến nay đã có đơn xin chấm dứt hoạt động dự án do nhiều nguyên nhân; trong đó, có nguyên nhân về hiệu quả kinh tế và vấn đề nguồn nước thô cấp từ hồ Ba Bàu cho NMN không đảm bảo (chỉ đảm bảo đủ nguồn khi dự án Hồ Kapét đi vào hoạt động).

Qua trao đổi, các thành viên tại cuộc họp cơ bản thống nhất theo phương án 1. Tuy nhiên, theo ý kiến của Công ty TNHH MTV Khai thác CTTL tỉnh, để cấp nước ổn định cho 2 KCN Hàm Kiệm theo phương án 1, cần phải đầu tư cải tạo, mở rộng tuyến kênh N33 từ kênh chính Sông Quao tiếp nước cho nhà máy nước Cà Giang chiều dài khoảng 4km với kinh phí dự toán khoảng 15 tỷ đồng. Đồng thời, việc đầu tư xây dựng tuyến ống cấp nước D500 mới từ NMN Cà Giang – Đường Hàm Phú Thuận Minh - Đập Phú Hội - ĐT 707 – Ranh phía Bắc KCN Hàm Kiệm về cấp nước cho 2 KCN Hàm Kiệm với chiều dài khoảng 8km phải qua địa bàn các xã thuộc huyện Hàm Thuận Bắc và huyện Hàm Thuận Nam, cần phải có chủ trương thống nhất của UBND tỉnh về bổ sung quy hoạch cấp nước chung của tỉnh, huyện; quy hoạch sử dụng đất cấp huyện; quy hoạch chung xây dựng đô thị và kế hoạch sử dụng đất hàng năm, mới có cơ sở để triển khai thực hiện.

Theo đó, để có cơ sở tổng hợp báo cáo UBND tỉnh có chủ trương đầu tư cấp nước đảm bảo phục vụ cho KCN Hàm Kiệm I&II và Khu nhà ở công nhân KCN đến năm 2025 và giai đoạn năm 2026-2030 khi KCN Hàm Kiệm I&II lấp đầy theo Phương án 1 tối ưu nêu trên, Ban Quản lý các KCN Bình Thuận đã đề nghị các đơn vị quan tâm phối hợp là rõ thêm một số nội dung để có cơ sở báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo.

Trước hết Công ty TNHH MTV Khai thác CTTL tỉnh cần đánh giá làm rõ hình hình nguồn nước và khả năng cung cấp nước từ Hồ Ba Bàu để cấp nước cho 2 KCN Hàm Kiệm theo quy hoạch cấp nước của tỉnh được phê duyệt với công suất nhà máy nước nước khoảng 29.000 m³/ng.đ. Cụ thể đến năm 2025 là trên 10.697 m³/ng.đ và giai đoạn đến năm 2026-2030 là trên 25.000-26.000 m³/ng.đ; đồng thời, có ý kiến làm rõ về Phương án cấp nước cho KCN Hàm Kiệm từ nhà máy nước Cà Giang theo đề xuất của Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận, kể cả chi phí đầu tư nâng cấp tuyến kênh N33 từ hệ thống thuỷ lợi Sông Quao và Hồ Cà Giang để cấp nước cho 2 KCN Hàm Kiệm và nhu cầu nước sinh hoạt của TP. Phan Thiết.

Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận cần làm việc cùng 02 chủ đầu tư KCN Hàm Kiệm I và II để thống nhất nhu cầu dùng nước, khả năng cung cấp nước; trên cơ sở đó đề xuất Phương án cấp nước cho 2 KCN Hàm Kiệm phù hợp nhất, kể cả các thủ tục pháp lý cần phải thực hiện để được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư và triển khai lập, trình phê duyệt và đầu tư xây dựng dự án. Đồng thời, trước mắt tiếp tục duy tu, bảo dưỡng vận hành đường ống D300 để cấp nước ổn định cho 2 KCN Hàm Kiệm đảm bảo theo nhu cầu dùng nước của các nhà đầu tư thứ cấp trong KCN.

Chủ đầu tư KCN Hàm Kiệm I và Iin khẩn trương rà soát, dự báo nhu cầu sử dụng nước của KCN và khu nhà ở công nhân KCN đến năm 2025 và giai đoạn năm 2026-2030; làm việc cùng Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận để cam kết nhu cầu dùng nước và tính toán tạm ứng kinh phí theo đề nghị của Công ty Cấp thoát nước Bình Thuận để đầu tư xây dựng tuyến ống cấp nước phục vụ KCN Hàm Kiệm đảm bảo và ổn định. Đồng thời, khẩn trương đầu tư xây dựng nâng cấp bể chứa nước, trạm bơm tăng áp trong KCN để chủ động cung cấp nước cho các dự án thứ cấp trong KCN.

Theo Thành Phương - BQLKCN